Redaktør Hulda skriv i
Heimen i
For bygd og by 28. september 1913 om noko ho brenn for: norske bunader, og i dag lyfter ho fram Golsbunaden, ei drakt som etter hennar meining er blitt «likso kjend og kjær kring i landet som Hardangerbunaden». Men Hulda er ikkje nostalgikar. Ho held fast på at folkedrakter må kunne endrast –
utan å miste sjela si. Gamle former skal ikkje vere evige og urørlege.
«Ingenting kann vera ubrigde til æveleg tid; der skal vera utvikling i alt,» skriv ho. Det handlar ikkje om å følgje snøgg mote, men om å gjere bunaden tidhøveleg og høveleg for kroppen, rørsla og kvardagen. Ho vil ha lettheit, ikkje tunge stakkar som veg «mange bismepund» og heng i 12 alnar nedetter. Den moderne bunaden skal vera
fotfri,
varm,
ven, og
god å dansa i.
Hulda skriv også praktisk: korleis ein syr ryfter i stakken, kor brei ein bord skal vera (helst 5–8 cm eller meir), og korleis rosesaum og plantefarga garn gjev både prakt og slitestyrke. Ho åtvarar mot å bruke ullgarn på kvitt tøy – det vert gult og graatt av vask. Bruk silke, skriv ho, og bruk mønstra som fylgjer med i bladet. Gjennom denne teksten viser Hulda sitt skarpe blikk for både handverk, estetikk og funksjon. Ho er ikkje berre forfattar og målreisar, men formgivar og folkekunstnar, og ser kvinnekroppen, rørsla og dansen som ein del av nasjonsbygginga. Bunaden er ikkje ein museumsgjenstand. Drakta er levande – og ho skal kunne nyttast med glede. «Finare og høvelegare klæde kann ikkje kvende bera,» skriv Hulda om Golsbunaden.
Last ned artikkelen på Nasjonalbiblioteket
No comments:
Post a Comment